Τα σκουλαρίκια της μαμάς μου

Βίωσαν την Καταστροφή και τον ξεριζωμό, έφθασαν παιδιά από την Πατρίδα, o πατέρας μου ορφανός από πατέρα, και η μητέρα μου από μητέρα. Από το Βατούμ 9 χρόνων o πατέρας μου, όπου κατέφυγαν με την  οικογένειά του από την Τραπεζούντα το ‘18 μετά την αποχώρηση του ρωσικού στρατού. Aπό την Φάτσα της Σαμψούντας 7 χρόνων η μητέρα μου. 

Βρέθηκαν προσφυγάκια στο ίδιο μέρος, μεγάλωσαν, παντρεύτηκαν και έκαναν την οικογένειά τους, το έκτο παιδί της οποίας είμαι εγώ. Δύσκολες συνθήκες, φτώχεια, ταλαιπωρίες, αλλά οι αρχές και οι αξίες με τις οποίες μας μπόλιασαν, ανεκτίμητες. Είχαν πίστη στον Θεό, υπομονή, δύναμη ψυχής, αφού πάλεψαν για να σταθούν στα πόδια τους.  Τα γλέντια και τα τραγούδια δεν έλειπαν από τα σπίτια τους. Σε κάθε αντάμωμα με φίλους έβρισκαν την ευκαιρία να τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους και εύχονταν  «Καλή πατρίδα» 

   Μέσα γλέντια και φωνές, (άντε και καλή πατρίδα), και το τραγούδι «Εγώ είμαι προσφυγάκι…»

   Ένα γεγονός θα σας διηγηθώ, απ’ αυτά που με σημάδεψαν και δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσω. 

Την  μητέρα μου στη Φάτσα, καθώς ήταν ορφανή από μητέρα, την φρόντιζε μια τουρκάλα γειτόνισσα και την μεγάλωνε μαζί με τα παιδιά της από δυό χρονών μωρό. Όταν το …22,  επτάχρονο πια κοριτσάκι έμπαινε στο καράβι για την Ελλάδα, σφιχταγκαλιάσθηκαν να αποχαιρετισθούν. Τότε η τουρκάλα, έβγαλε τα σκουλαρίκια της και τα πέρασε στ’ αυτάκια της μικρής, δώρο για να την θυμάται. 

   Σαράντα πέντε περίπου χρόνια μετά, έφηβη εγώ, μη έχοντας άλλα στολίδια αφού οι εποχές ήταν δύσκολες οικονομικά ιδιαίτερα σε πολυμελείς οικογένειες, ζήτησα από την μητέρα μου να μου δώσει τα σκουλαρίκια για να βγω βόλτα με τις φίλες μου. Ήταν σαν να την χτύπησε κεραυνός. Σκέπασε γρήγορα τ’ αυτιά της, και κλαίγοντας μου είπε: 

          Όχι ρίζαμ’,  η τουρκάλα η μάνα μ’ εδώκε μ’ ατά.  

   Ήταν ότι πιο σημαντικό της είχε απομείνει  από την Πατρίδα.

​

​

Ας μου επιτραπεί και μια αναφορά για τα ορφανά της Μικρασιατικής Καταστροφής, σαν ένας φόρος τιμής στον  Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό, που έσωσε χιλιάδες από αυτά, τα οδήγησε σε ορφανοτροφεία στην Ελλάδα και τα περιέθαλψε. Τον Σεπτέμβριο του 1923, οργάνωσε μια ομαδική βάπτιση ορφανών, εδώ στη χερσόνησο της Παναγίας, με αναδόχους τους υπαλλήλους του, πρόσφυγες Καβαλιώτες. Το μαρτυρεί μια φωτογραφία που είχα την τύχη να παραλάβω από την κόρη μιας από τις αναδόχους, όταν ξεκίνησα πριν από χρόνια, με δυσκολία να μαζεύω κειμήλια, που για περισσότερο από 90 χρόνια φύλαξαν ευλαβικά στα μπαούλα τους. Η πόλη τίμησε αυτήν την προσφορά του Αμ.Ε.Σ., δίδοντας το όνομά του σε μια από τις κύριες οδούς της. 

   Τις αρχές και τις αξίες αυτές που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας και κουβαλάμε μέσα μας, μέλημά μας είναι να τις παραδώσουμε στα παιδιά μας. Γιατί όπως λέει και ένα ποίημα, 

Κλαδιά που μεγαλώνετε και φυλλωσιά πετάτε, 

τις ρίζες να ποτίζετε ποτέ μην τις ξεχνάτε. 

Χωρίς τις ρίζες το δεντρί όσο κι αν μεγαλώσει, 

κάποτε θα ‘ρθει  ο βοριάς και θα το ξεριζώσει.